به گزارش پایگاه خبری طبیعت گردشگران، باغ فتح‌آباد که به بیگلربیگی نیز مشهور است، یکی از باغ‌های وسیع و زیبای کویر ایران است که در بخش «اختیارآباد» کرمان جای دارد. باغ فتح‌آباد یادگاری است از دوران پادشاهی قاجار که گفته می شود الگویی برای ساخت باغ شاهزاده ماهان بوده است و هم‌اکنون نیز در سایه شهرت باغ شاهزاده ماهان خلوت گزیده است.
ساخت باغ فتح‌آباد کرمان به دستور فضل‌علی‌خان بیگلربیگی، فرامانروای کرمان در روستای اختیارآباد، در سال1216 خورشیدی و به روزگار محمدشاه‌قاجار آغاز شد. ساختمان باغ پنج سال به درازا کشید و در 1221 فرجام یافت. «فضل‌علی‌خان بیگلربیگی» پیرامون کوشک باغ فتح‌آباد را پسته کاشته بود و در بخش‌های گوناگون باغ، پسته برداشت شده را فرآوری میکرد.
فرمانروایان کرمان پس از فضل‌علی‌خان به نام «نصرت‌الممالک» یکم و دوم شناخته می شدند و باغ فتح‌آباد بیشتر میزبان خوشگذرانی آن‌ها بود. در دوران پهلوی، باغ فتح‌آباد که به رستم‌خان امیری رسیده بود، در دی‌ماه سال 1352 خورشیدی وقف شد. با رهاش شدن باغ و به دلیل عدم رسیدگی به آن، آب قنات فتح‌آباد خشک شد و باغ از رونق و آبادانی افتاد تا اینکه پس از پیروزی انقلاب در سال 1381 نام باغ فتح‌آباد در فهرست آثار ملی ایران بر شمرده شد.
کار بازسازی گرچه دیر هنگام ولی در سال 1393 آغاز شد و یک سال پس از آن نیز باغ گشایش یافت. امروزه نمایشگاه هنرهای دستی، شربت خانه و چای خانه، زمین های کشت گیاهان دارویی و فروشگاه گیاهان دارویی، برگزاری آیین ها و جشنهای گوناگون، رستوران، چند آلاچیق و بخش های گوناگون دیگری در این باغ دایر است.
باغ فتح‌آباد در زمینی به وسعت 13 هکتار و زیرساخت 1500 متر بنا شده و پیرامونش را باغ ها و کشتزارهای گوناگون فرا گرفته است. به روزگار قاجار، پیش روی دروازه باغ 4 چهارباغ یا گذرگاه باغی به درازای نزدیک به 6 کیلومتر و پهنای 60 متر ساخته شده بود که با گلها و دو رج از درختان چنار آرایش یافته بود.
آب قنات فتح‌آباد که امروزه خشک شده است، نهرهایی کوچک در دو سوی هر چهارباغ گیاهان را سیراب میکرد و سپس به درون باغ راه مییافت و به حوض روبروی کوشک اصلی باغ می ریخت. امروزه از آن چهارباغها کمتر نشانی هست، هرچند همان حوض دیرین، به ریخت چهارگوش کشیده با درازای 60 متر و پهنای 6 متر، همچنان بازتاب کوشک فتح‌آباد را در خود نمایان می سازد.
کوشک اصلی باغ فتح‌آباد از ماده خشت خام و ملات گل و پوشش گچ است. این کوشک با تاق نماهایی در دو سوی و با دو اشکوب در پایان بخش شمالی جای داده شده است. روی دیوارها، پیشانی درگاه ها، کمانه ها و پیرامون بخاری ها با گچبری و دیگر آذین بندی ها آراسته شده است. اتاق های سه دری و پنج دری کوشک فتح‌آباد به روش اتاق های قاجاری ساخته و نورپردازی شده است. همچنین موزه «حُکّام» در همین بخش، زندگینامه و عکسهایی از فرمانروایان پیشین کرمان را به نمایش گذاشته است.
بر بالای سردر درگاه کوشک فتح‌آباد روزنه های گردی ساخته شده بود که عدسی کمانه دار درون آن کار گذاشته بودند، تا پرتو چراغهای بادی را شب ها در جلوخانِ سازه بازتاب دهد. روی سردر یک گچنوشته با دبیره نستعلیق و بنمایه های دینی نگاشته شده است. در کنار گچنوشته تاریخ سال 1310 قمری، برابر با سال 1271 خورشیدی نوشته شده که شاید تاریخ بازسازی سازه فتح‌آباد باشد.
یکی از اتاق های کوشک فتح‌آباد که دور تا دور این اتاق نقاشی ها و دیوارنگاری ها چیده شده است، امروزه اتاق نقاشی نامیده می شود. این اتاق در دوران قاجار، اتاق کار فرمانروای کرمان بوده است. در تعدادی از این نقاشیها از «آب طلا» استفاده شده بود که همین موضوع باعث شد عده‌ای آن‌ها را ویران کرده و طلای آن را تاراج کنند. گرچه همچنان شماری از این دیوانگاری ها سالم بر جای مانده است. در حال حاضر به جهت حفاظت هر چه بیشتر، نصب شیشه محافظ روی این فرآوردهای هنری در دست انجام است.
در سوی جنوبی کوشک فتح‌آباد، میانسرایی به شکل چهارگوش با اتاق هایی در دو سوی آن قرار دارد که ورودی شماری از آن‌ها از درون کوشک است و ورودی شماری دیگر نیز از سوی میانسرا گشوده میشود.
کوشک «چهار فصل» 30 متر دورتر از کوشک بنیادین باغ فتح‌آباد فراز شده است. این سازه با آجرکاریها و گچبریهای چشمنواز از اشکوب، گنبد محور و ایوانهای ستوندار برخوردار است. امروزه این اتاق کاربری ویژه یافته و برای برگزاری آیینها و جشنها کرایه داده میشود.
انتهای پیام/