آینده‌ای روشن برای بیماران مبتلا به HIV در ایران/ از موفقیت‌های درمانی تا چالش‌های پیش رو

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری طبیعت گردشگران نشست خبری روز جهانی ایدز با حضور دکتر گله داری معاون بهداشت دانشگاه و رئیس مرکز بهداشت استان،دکتر پارسا معاون فنی، دکتر طایری، دکتر فدایی و مهندس حجاری و با حضور اصحاب رسانه در سالن اجتماعات معاونت و مرکز بهداشت استان برگزار گردید.
ارائه کردند.
در ابتدای این نشست، دکتر حمید گله داری معاون بهداشت دانشگاه و رئیس مرکز بهداشت استان یکی از مهم‌ترین اهداف برگزاری این نشست را پاسخ به سوالات جامعه  است
وی گفت: بسیاری از مردم این دو بیماری را اشتباه می‌گیرند و تصور می‌کنند که HIV همان ایدز است. در حالی که HIV ویروس نقص ایمنی انسان است که اگر درمان نشود، به تدریج به ایدز، مرحله نهایی بیماری، تبدیل می‌شود. بنابراین، شناسایی به‌موقع HIV و شروع درمان مناسب می‌تواند از پیشرفت بیماری به مرحله ایدز جلوگیری کند.
گله داری به ویژه به این نکته اشاره کردند: که در حال حاضر کشور ایران در زمینه بیماریابی HIV در رده دوم دانشگاه‌های جهان قرار دارد، اما هنوز نتوانسته‌ایم به سطح انتظار در سطح بین‌المللی دست یابیم.
گله داری خبر خوبی که در این نشست اعلام کرد: موفقیت‌های قابل توجه در زمینه درمان و کاهش بروز ویروس HIV بود که به‌واسطه اقدامات انجام‌شده، روند کاهش شیوع HIV در کشور قابل ملاحظه بوده است و امیدوارند با برگزاری چنین نشست‌ها و از طریق رسانه‌ها، سطح بیماریابی در کشور افزایش یابد.

در ادامه نشست دکتر فدایی بیان کردند:طبق آمار ارائه‌شده، بیماریابی در ایران در ماه‌های منتهی به دی و بهمن، به ویژه بعد از روز جهانی ایدز، روندی صعودی داشته است. مردم به کمپین‌ها و جلسات آموزشی واکنش نشان داده‌اند و در یک مقطع سه‌ماهه شاهد افزایش آمار بیماریابی و درخواست‌ها بوده‌اند. البته این آمار پس از آن کاهش یافته است، اما مسئولان امیدوارند که این روند در طول سال به‌طور مستمر ادامه داشته باشد تا مردم بدون هیچ نگرانی به مراکز درمانی مراجعه کنند و تست HIV انجام دهند.
دکتر فدایی در ادامه تأکید کردند که در مبارزه با HIV، دو اقدام اساسی وجود دارد که باید به‌طور همزمان انجام شوند: اولین اقدام، آگاه‌سازی مردم است و دومین اقدام، فراهم کردن خدمات درمانی و مراقبتی مناسب. اگر یکی از این دو اقدام نباشد، دیگری بی‌فایده خواهد بود. به همین دلیل، از رسانه‌ها خواستند تا در زمینه آگاه‌سازی عمومی و اطلاع‌رسانی صحیح و دقیق در خصوص HIV و ایدز نقش بیشتری ایفا کنند.
در بخش دیگری از نشست دکتر حجازی به تاریخچه HIV و ایدز اشاره کردند و توضیح دادند که این بیماری برای اولین بار در اوایل دهه ۸۰ میلادی به جامعه بشری معرفی شد و سریعاً گسترش یافت. با این حال، در سال‌های اخیر، با پیشرفت‌های علمی و اقدامات جهانی، بیماری HIV به‌طور قابل توجهی تحت کنترل درآمده است و در بسیاری از کشورهای مبتلا به این بیماری، روند شیوع آن رو به کاهش است.
وی با اشاره ی ویژه بر لزوم کاهش انگ و ترس‌های اجتماعی که یکی از چالش‌های اصلی در کنترل HIV به شمار می‌رود گفت: بسیاری از افراد به دلیل ترس از انگ اجتماعی یا ننگ بیماری، از مراجعه به مراکز درمانی اجتناب می‌کنند و از انجام تست HIV خودداری می‌کنند. طبق آمار ارائه‌شده، حدود ۲۰ درصد از بیماران مبتلا به HIV در مراحل پیشرفته بیماری شناسایی می‌شوند، که نشان‌دهنده این است که بیماری آن‌ها به‌موقع تشخیص داده نشده است.
در ادامه، دکتر کتایون طایری فلوشیپ بیماری ایدز بالینی به وضعیت شیوع HIV در ایران اشاره کردند و گفتند که در حال حاضر حدود ۵۶ درصد از موارد HIV شناسایی شده‌اند و بیش از ۹۶ درصد از افراد شناسایی‌شده تحت درمان قرار دارند. این امر موجب شده که بسیاری از این افراد دیگر ویروس را به دیگران منتقل نکنند.
وی در خصوص پیشگیری از انتقال HIV از مادر به نوزاد ، از موفقیت‌های چشمگیر کشور در این زمینه خبر داد و گفت: در حال حاضر، با استفاده از روش‌های پیشگیرانه، میزان انتقال HIV از مادر به نوزاد از حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد به ۵ درصد کاهش یافته است. این برنامه‌های پیشگیری به‌ویژه در استان اصفهان با موفقیت‌های چشمگیری همراه بوده است و تعدادی از مادران مبتلا به HIV در این استان درمان شده‌اند و نوزادان سالم به دنیا آورده‌اند.
طایری همچنین در زمینه پیشگیری از HIVبه برنامه‌های آموزشی عمومی و تست‌های گسترده اشاره کردند که به‌ویژه توسط معاونت بهداشت وزارت بهداشت در حال اجرا هستند. این برنامه‌ها به گروه‌های آسیب‌پذیر و افراد در معرض خطر کمک می‌کند تا از ابتلا به HIV جلوگیری کنند.
در ادامه، اقدامات و برنامه‌ریزی‌های مسئولان در خصوص شناسایی و درمان افراد مبتلا به HIV در کشور مورد توجه قرار گرفت.
به گفته دکتر طایری، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در این زمینه، وجود افراد مبتلا به HIV است که بدون علامت در جامعه زندگی می‌کنند و خود از وضعیت بیماری‌شان بی‌خبرند. این افراد به دلیل عدم اطلاع از بیماری‌شان، اغلب از انجام تست‌های لازم و پیگیری درمان خودداری می‌کنند، که موجب شیوع این بیماری به دیگران از طریق رفتارهای پرخطر می‌شود.
فلوشیپ بیماری ایدز بالینی در ادامه گفت:آمارها نشان می‌دهد که در کشور، سالانه باید حدود ۷۰ نفر مبتلا به HIV شناسایی شوند، اما تنها ۴۰ نفر از این تعداد شناسایی می‌شوند که این آمار کمبود یک‌سوم را نشان می‌دهد. به گفته وی، این شکاف در آمارها باعث می‌شود که افراد مبتلا به HIV، دیگران را آلوده کنند و خود از وضعیت بیماری‌شان آگاهی پیدا نکنند تا زمانی که علائم جدی‌تری در آن‌ها نمایان شود.
در ادامه نشست فدایی گفت:متخصصان تأکید دارند که یکی از راه‌های مهم برای کاهش این شکاف، اطلاع‌رسانی مؤثر و حساس‌سازی جامعه نسبت به این بیماری است. آن‌ها معتقدند که با استفاده از ابزارهای مختلف ارتباطی، نظیر شبکه های اجتماعی و دیگر رسانه‌ها، می‌توان به افراد آموزش داد که در صورت مواجهه با رفتارهای پرخطر، برای انجام تست و دریافت مشاوره به مراکز درمانی مراجعه کنند.
در ادامه موضوع کمبود بودجه برای شناسایی و درمان مبتلایان به HIV مطرح شد. معاون بهداشت دانشگاه به این نکته اشاره کردند که یکی از دلایل تأخیر در شناسایی و درمان بیماران مبتلا به HIV، محدودیت‌های مالی است که می‌تواند بر روند پیشگیری و درمان تأثیر منفی بگذارد. با این حال، آن‌ها بر لزوم افزایش همکاری‌های بین‌سازمانی و توجه بیشتر به این موضوع در سطح دولتی تأکید کردند تا بتوانند خلأهای موجود در شناسایی و درمان این بیماری را کاهش دهند.
گله داری تاکید کردند: برای جلوگیری از پیشرفت بیماری HIV به مرحله ایدز، لازم است که روند شناسایی مبتلایان تسریع شود و افراد مبتلا در مراحل اولیه بیماری تحت درمان قرار گیرند تا از گسترش آن جلوگیری شود.
در ادامه اقدامات پیش‌گیرانه و درمانی در زمینه HIV، دکتر حجازی از راه‌اندازی دو مرکز جدید در راستای گسترش دسترسی به خدمات درمانی این بیماری خبر دادند. این مراکز با هدف افزایش پوشش خدمات درمانی در مناطق مختلف و تسهیل دسترسی به درمان برای افراد مبتلا به HIV ایجاد می‌شوند.
در خصوص درمان بیماران مبتلا به HIV، دکتر طایری اعلام کردند که درمان این بیماری در دسترس تمامی افراد قرار دارد خدمات درمانی به صورت رایگان ارائه می‌شود. با این حال، تأکید کردند که باید احتیاط‌های لازم برای جلوگیری از رفتارهای پرخطر پس از درمان رعایت شود و افراد مبتلا به HIV باید همچنان به رعایت اصول پیشگیرانه ادامه دهند.
با توجه به اینکه بیماری HIV می‌تواند با درمان مناسب کنترل شود، دکتر طائری تأکید کردند که استفاده از داروها می‌تواند این بیماری را مانند بیماری‌های دیگری چون دیابت کنترل کند. در همین راستا، پیشنهاد دادند که واژه “ایدز” از رسانه‌ها حذف شود تا از استیگمای اجتماعی آن کاسته شود.
در ادانه دکتر حجازی به مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری استان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اشاره نمودند: مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری نواب صفوی قطب منطقه ای و مرجع (استان) به عنوان قطب اصلی درمان این بیماری شناخته می‌شود و در این مرکز به طور ویژه خدمات آزمایشگاهی و تشخیصی انجام می‌گیرد. سه مرکز دیگر ،مرکز مشاوره بیماری های رفتاری شاهین شهر ، مرکز مشاوره بیماری های رفتاری نجف آباد، مرکز مشاوره بیماری های رفتاری خمینی شهر را می توان نام برد.
وی ادامه داد:در این مراکز، علاوه بر مراقبت‌های بهداشتی عمومی، کارشناسان زبان، کارشناس آزمایشگاه و پزشکان عمومی که دوره‌های تخصصی را گذرانده‌اند، مشغول به کار هستند. همچنین در تلاش هستند تا در آینده نزدیک متخصصین نیز به این تیم‌ها افزوده شوند.
حجازی تصریح نمود: در حوزه آموزش نیز مرکز بهداشت و سلامت به همکاری با مدارس و دانشگاه‌ها ادامه می‌دهد تا افراد بیشتری در خصوص رفتارهای پرخطر آگاه شوند و از ظرفیت دانش‌آموزان و والدین آن‌ها برای ارتقاء سطح سلامت عمومی استفاده شود. این برنامه‌ها به ویژه در مناطق آسیب‌پذیر و حاشیه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است.

مسئولان وزارت بهداشت همچنین از همکاری‌های بیشتر با سایر دستگاه‌ها و سازمان‌ها خبر دادند و امیدوارند که با هم‌افزایی این نهادها، بتوانند اقدامات پیشگیرانه را در سطح کشور تقویت کنند و از گسترش بیماری‌ها جلوگیری کنند.

شایان ذکر است مسئولان بهداشت و درمان بر اهمیت تست‌های تشخیصی برای افراد با رفتارهای پرخطر تأکید کردند و از مردم خواستند تا بدون ترس از بیماری، برای انجام تست مراجعه کنند تا بیماری در مراحل اولیه شناسایی و درمان شود.
آنان بر لزوم همکاری همه‌جانبه نهادها و ارگان‌های مختلف برای کنترل و پیشگیری از HIV تأکید کردند و از مردم خواستند تا با انجام تست‌های دوره‌ای و مراجعه به مراکز درمانی، در کاهش شیوع این بیماری نقش داشته باشند.

در پایان این نشست، مسئولان از رسانه‌ها خواستند تا برای اطلاع‌رسانی بیشتر در خصوص HIV و ایدز، به‌ویژه از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی و دیگر رسانه‌های جمعی استفاده کنند.