میرزا جهانگیرخان قشقایی،، فیلسوف و فقیه نامدار قرن سیزدهم قمری با وجود آغاز دیرهنگام در مسیر دانش، به یکی از بزرگ‌ترین استادان حکمت و علوم عقلی در اصفهان بدل شد. سالروز رحلت این عالم وارسته فرصتی برای بازخوانی زندگی ساده‌زیست و اندیشه‌های ماندگار اوست.
بیست‌وششم شهریورماه، سالروز رحلت حکیم میرزا جهانگیرخان قشقایی اصفهانی، از عالمان برجسته و از حکیمان و فقیهان وارسته است.
وی با اینکه در میان‌سالی به کسب علم روی آورد، چندی نگذشت که از مدرّسان علوم عقلی و نقلی معروف اصفهان گردید.
شاگردان فراوانی نزد او درس خواندند که شماری از آنان خود از فقها، علما و فلاسفه بزرگ شدند، از جمله آنان: حاج آقا رحیم ارباب، حاج آقاحسین طباطبایی بروجردی، میرزا حسین نائینی، آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی و غیره بودند.
زندگینامه حکیم جهانگیرخان قشقایی
میرزاجهانگیرخان قشقایی (۱۲۴۳-۱۳۲۸ق)، حکیم، فقیه و عارف شیعه قرن سیزدهم قمری بود. وی، با اینکه در میان‌سالی به کسب علم روی آورد، چندی نگذشت که از مدرّسان علوم عقلی و نقلی گردید. او تا پایان عمر لباس عشایری پوشید و لباس مرسوم عالمان دین را بر تن نکرد. جهانگیرخان استاد علمای معروفی همچون حاج آقا رحیم ارباب، سید حسین طباطبائی بروجردی، سید حسن مدرس، حسنعلی نخودکی اصفهانی و میرزا محمدحسین نائینی است.
نسب، ولادت و وفات
جهانگیرخان قشقایی، فرزند محمدخان قشقایی (مردی عالم و صاحب کمال و از خان‌های دره‌شوری، از ایل قشقایی) بود. جهانگیرخان قشقایی در سال ۱۲۴۳ هـ.ق در خانواده‌ای از ایل قشقایی منطقه سمیرم استان اصفهان به دنیا آمد.مادرش از خانزادگان سمیرم بود.
از ایل تا مدرسه؛ آغاز راه علمی جهانگیرخان
جهانگیرخان خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت. وی تا حدود ۴۰ سالگی، همانند پدرش، به زندگی عشایری و دامداری و کشاورزی مشغول بود. در سواری و تیراندازی مهارتی چشمگیر داشت و به موسیقی علاقه‌مند بود.
حدود ۴۰ ساله بود که روزی برای فروش محصولات و خرید مایحتاج سالانه ایل و تعمیر تار به بازار اصفهان رفت و با مشاهده مدرسه صدر، مجذوب شکوه معنوی مدرسه و علمای آن گشت، شخصی با مشاهده علاقه جهانگیرخان به مدرسه صدر، او را به تهذیب نفس و تحصیل علم و معرفت دعوت کرد. جهانگیرخان، تحت تأثیر سخنان او و با راهنمایی وی، حجره‌ای در یکی از مدارس علمیه اصفهان گرفت و تا پایان عمر در آن شهر ماند.
زهد جهانگیرخان قشقایی
جهانگیرخان زندگی خود را از اجاره‌بهای سالانه زمینی که داشت می‌گذراند. او تا پایان عمر لباس عشایری پوشید و لباس مرسوم عالمان را بر تن نکرد. بر اساس برخی گزارش‌ها، وی خانه و زندگی به جز حجره مدرسه (مدرسه صدر اصفهان) نداشت و ازدواج نکرد.
تدریس میرزا جهانگیرخان قشقایی
وی حدود ۴۰ سال در مدرسه صدر اصفهان به تدریس علوم عقلی پرداخت. درس حکمت او چنان رایج و مطلوب طلاب بود که درس شرح منظومه ملا هادی سبزواری او، به سبب کثرت شاگردان، در خارج از حجره مدرسه صدر و در شبستان مسجد جارچی تشکیل می‌شد.
اساتید جهانگیرخان، محمدرضا قمشه‌ای، محمد حسن نجفی اصفهانی، محمد باقر نجفی اصفهانی، ملا حسین‌علی تویسرکانی و ملا عبدالجواد است، همچنین شاگردان آیت الله جهانگیرخان حاج آقا رحیم ارباب، سید حسین طباطبائی بروجردی، سید حسن مدرس، حسنعلی نخودکی اصفهانی، میرزا حسین نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی بودند.
آثار
حکیم خراسانی پس از وفات وی اشعارش را گردآوری کرد، اما دیوان او اکنون در دست نیست و تنها غزلیاتی باقی مانده است. در برخی منابع، شرحی فارسی بر نهج‌البلاغه به او نسبت داده‌اند