مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد با بیان اینکه درصددیم تا خواهرخواندگی تخت فولاد را با وادی‌السلام برقرار کنیم، گفت: به‌مناسبت بیست‌وششم خردادماه، سالروز ثبت ملی تخت فولاد رویدادهای مختلفی در شهرهای تهران و اصفهان برگزار می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری طبیعت گردشگران به نقل از ایمنا، ابراهیم عمرانی در گپ‌وگفت اصحاب رسانه با مدیران شهری در مجموعه فرهنگی باغ طوبی تخت فولاد اظهار کرد: سرزمین تخت فولاد پهنه ۷۵ هکتاری است که در سال ۱۳۷۵ به ثبت ملی رسید و مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی تخت فولاد متولی اداره این سرزمین کهن است.
وی با بیان اینکه از سال ۱۳۶۳ دفن متوفی در این سرزمین ممنوع و باغ رضوان اصفهان به عنوان محل دفن مردگان جایگزین شد، افزود: بر این اساس نخستین وظیفه مجموعه تخت فولاد در مدیریت شهری حفظ داشته‌ها و هویت این سرزمین تاریخی است.
مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد با بیان اینکه در این دوره مدیریت شهری، مجموعه تخت‌فولاد با چهار رویکرد اداره می‌شود، تصریح کرد: نخستین رویکرد جایگاه تاریخی مجموعه تخت فولاد و اینکه به عنوان دومین قبرستان بزرگ جهان تشیع از لحاظ وسعت شناخته می‌شود، دومین محور که این مجموعه را برای مدیریت شهری مهم کرده است وجود ظرفیت‌ها و جذابیت‌های گردشگری است.
وی با بیان اینکه سومین رویکرد بافت جغرافیایی تخت فولاد شهر اصفهان است، خاطرنشان کرد: تخت‌فولاد به‌عنوان یک منطقه محروم مورد توجه مدیریت شهری قرار گرفته است تا با اجرای طرح‌ها و پروژه‌های مختلف عمرانی و فرهنگی، نسبت به رشد و احیای این محدوده اقدام شود.
عمرانی اظهار کرد: چهارمین محور که باعث مهم بودن مجموعه تخت فولاد برای مدیریت شهری شده است، وجود مشاهیر، علما و اساتید در این سرزمین است؛ برخی شخصیت‌های ملی و فراملی در مجموعه تخت فولاد آرمیده‌اند که صاحب‌نام هستند.
وی اضافه کرد: در این دوره سه محور شامل دعوت از مخاطبان، میزبانی شایسته و بهره‌مندی مناسب مخاطبان از این مجموعه مبنای فعالیت مدیریت شهری قرار گرفته است.
مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد گفت: به‌مناسبت بیست‌وششم خردادماه سالروز ثبت ملی تخت فولاد رویدادهای مختلفی در شهرهای تهران و اصفهان برگزار می‌شود که نکوداشت تخت فولاد در مؤسسه همشهری تهران یکی از این رویدادها به شمار می‌رود.
وی اضافه کرد: همچنین روز جمعه در امارت سعدی سهام با حضور شهرداران نجف و شهر کوفه به‌منظور پررنگ کردن رابطه میان تخت فولاد و قبرستان بزرگ جهان اسلام وادی السلام ویژه‌برنامه‌ی را برگزار خواهیم کرد و درصدد هستیم تا خواهرخواندگی تخت فولاد را با وادی‌السلام برقرار کنیم.
جمع آوری ۲ هزار اسناد تاریخی برای راه‌اندازی موزه کتابخانه دیجیتال تخت فولاد
عمرانی افزود: موضوع راه اندازی کتابخانه دیجیتال تخت فولاد از دیگر اقداماتی محسوب می‌شود که در این دوره مدیریتی دنبال شده است، چرا که تخت فولاد سرشار از اسناد هویتی و تاریخی است و مدیریت قبلی مجموعه تخت فولاد نیز این پروژه را آغاز کرد و امروز ما نیز بر حسب وظیفه آن را نیز پیگیری کرده‌ایم.
وی تصریح کرد: قصد داریم با راه‌اندازی موزه کتابخانه دیجیتال، منابع ارزشمندی از تخت فولاد را در اختیار پژوهشگران و محققان در قالب مجازی ارائه دهیم، بر این اساس تاکنون دو هزار سند هویتی تخت فولاد در قالب عکس، متن و فیلم بارگذاری شده است.
مدیر مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی تخت فولاد با بیان اینکه در روز جمعه هفته جاری از کتابخانه دیجیتال رونمایی می‌شود، ادامه داد: امروزه گردشگران تمایلی به حضور فردی در بقاها و ابنیه‌های تاریخی دارند، در این راستا یکی از رویکردهای اصلی ما در حوزه گردشگری مجموعه تخت فولاد فرد محوری است تا متکی به قالب‌های تور گردشگری و بازدیدهای گروهی از تخت فولاد نباشیم.
عمرانی با بیان اینکه گردشگری مجازی جز اولویت‌های ما قرار گرفته است، گفت: گردشگری مجازی از الزامات تخت فولاد بوده است در این راستا با یکی از شرکت‌های دانش بنیان که سابقه‌ای درخشان در این عرصه داشته قراردادی برای عکسبرداری از کل مجموعه تخت فولاد، تکایا و بقایا به صورت عکس‌های ۳۶۰ درجه کروی به تعداد ۱۲ هزار و ۶۰۰ عکس به امضا رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: در اولین اقدام و همکاری مشترک با این شرکت دانش بنیان، تکیه میرفندرسکی که به تعبیر ما عروس تکایای تخت فولاد است، به عنوان اولین مکان برای عکسبرداری ۳۶۰ درجه کروی انتخاب شد در این راستا اسناد و عکس‌های آن تا پانزدهم تیرماه در سایت بارگذاری و رونمایی می‌شود، همچنین عکاسی تکیه مادر شازده و همچنین بابا رکن الدین نیز انجام شده و به مرور در سایت مربوطه بارگذاری خواهد شد، این اقدام قطعاً تراز تخت فولاد را در سطح کشور بالا خواهد برد.
مستند سازی سنگ قبور
مدیر مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی تخت فولاد اظهار کرد: اطلاعات دقیقی از قبور تخت فولاد نداریم، اما بعد از سال ۱۳۸۰ که احیای تخت فولاد در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفت، حدود ۱۰۰ هزار سنگ قبر را در پهنه تخت فولاد شاهد بودیم، اما به طور قطع تعداد متوفی‌ها دفن شده در این پهنه تاریخی، بیشتر از این تعداد است.
وی اضافه کرد: کار مطالعاتی نیز در این زمینه انجام و مستندسازی سنگ قبور نیز در دستور کار قرار گرفت تا اهداف مختلفی را در این راستا دنبال کنیم.
عمرانی ادامه داد: از جمله اهداف مستند سازی سنگ‌های قبور تخت فولاد، می‌توان به خوانش متن‌های روی سنگ قبر، عکاسی از تمامی سنگ‌های قبور، همچنین مردم شناسی ادوار تاریخی بر اساس سنگ‌های قبور، ثبت و ضبط موقعیت جغرافیایی و مختصات قبرها، ثبت شکل و ظاهر قبور و همچنین پوشش گیاهی تکایا اشاره کرد که در این عرصه، دانشگاه هنر اصفهان به عنوان همکار در کنارمجموعه تخت فولاد برای منطقه فیض‌علیشاه جنب خیابان فیض به عنوان نقطه پایلوت طرح مستندسازی سنگ قبور تخت فولاد انتخاب شد.
وی خاطرنشان کرد: ما به دنبال انتقال هویت تخت فولاد به باغ رضوان و آرامستان‌های سطح شهر و حتی کشور هستیم، در این راستا پیش‌نویس سند همکاری میان مجموعه فرهنگی، مذهبی و تاریخی تخت فولاد با سازمان آرامستان‌های شهرداری اصفهان تحت نام «هم آئینه» آماده شده و به امضا می‌رسد.
مدیر مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی تخت فولاد اظهار کرد: برخی از روال‌ها و سنت‌های حسنه موجود در تخت فولاد باید به مجموعه آرامستان‌ها نیز انتقال یابد به طور مثال بر روی سنگ قبرهای تخت فولاد، قسمت‌هایی با نام تشتک برای جمع شدن آب مورد نیاز پرندگان و یا قرار گرفتن دانه برای رزق پرندگان قرار داده شده که می‌توانند مایه خیر و برکت برای متوفی باشد.
وی با بیان اینکه در قالب سند انتقال هویت تخت فولاد به آرامستان‌ها، هفت محور را تعیین کرده‌ایم، گفت: شکل و محتوای سنگ قبور، نام گذاری خیابان‌ها و … نیز از جمله محورها است.
عمرانی خاطرنشان کرد: فاصله میان تکایای تخت فولاد با منطقه لسان الارض از دیگر دغدغه‌های مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی تخت فولاد است که احداث خیابان فیض میان گلستان شهدا و تخت فولاد از علل آن بوده است، لذا بر این اساس طرحی با نام گذر شهدا، حدفاصل تکیه کازرونی تا تکیه حاج آقا رحیم ارباب، طراحی کرده که می‌تواند باعث جذب و جلب زائران گلستان شهدا به تخت فولاد شود.
وی عنوان کرد: تقویت روشنایی، بهسازی پیاده روها و اقدامات فرهنگی در این راستا و در این گذر صورت گرفته است، همچنین مزار بابا فولاد حلوایی که از بزرگان اصفهان بوده و به نوعی وجه تسمیه تخت فولاد به روایتی از نام این شخصیت است، به دلیل قرار گرفتن در محوطه ملکی اداره مخابرات استان، باعث محجوریت شده بود که در این راستا بر اساس تلاش صورت گرفته و توجه مدیرکل اداره مخابرات استان و مدیرعامل شرکت مخابرات کشور، تسهیلاتی صورت گرفت و طراحی‌ها برای بقعه این عالم بزرگوار توسط سازمان نوسازی شهرداری آغاز و ساخت بقعه آن اجرا خواهد شد.
مدیر مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی تخت فولاد گفت: بقعه میرزا رفیعای نائینی، استاد علامه مجلسی نیز روبروی گلستان شهدا، کنار باند پرواز نیروهای نظامی قرار دارد که ساماندهی آن از دیگر دغدغه‌های مجموعه تخت فولاد بوده، چرا که این بقعه به دلیل گذشته و مرور زمان به اصلاح و مرمت نیاز داشت.
وی افزود: در این راستا با نگاه خاص و توجه سردار حاجی زاده، فرمانده هوافضای کشور، توافقی بین مجموعه تخت فولاد و نیروهای نظامی انجام گرفت تا سازمان نوسازی شهرداری برای مرمت بقعه اقدام کند همچنین به جهت رفاه حال علاقه‌مندان به حوزه گردشگری و رجال شناسی زمانی را برای باز بودن مسیر تردد به سمت این بقعه در نظر گرفته‌ایم.
عمرانی تاکید کرد: در تخت فولاد گنجینه موزه‌ای وجود نداشت در این راستا سعی کردیم به دلیل اهمیت موضوع پنج گنجینه موزه‌ای را طراحی کنیم، عکاس‌خانه تخت فولاد شامل گنجینه عکس، گنجینه اسناد و اشیا، گنجینه سنگ و حجاری، گنجینه آواها و نماها و در نهایت گنجینه خط خوشنویسی طراحی شده است.
وی با بیان اینکه بیش از ۸۰۰ عکس در عکس‌خانه تخت فولاد در معرض دید عموم قرار خواهد گرفت، گفت: همچنین گنجینه اسناد و اشیا نیز در محل باغ طوبی مستقر خواهد شد و گنجینه سنگ و حجاری، گنجینه آواها و نماها و خط خوشنویسی نیز در مرحله شناسایی آثار قرار دارد که تا پایان سال راه اندازی می‌شود.
مدیر مجموعه تاریخی تخت فولاد گفت: همچنین اواخر سال گذشته ۹ مرکز مؤثر در حوزه گردشگری وارد عرصه شده و در نهایت دانشگاه تهران با محوریت دکتر عربستانی برای اجرای طرح گردشگری انتخاب شد.
عمرانی با بیان اینکه لازم است مجموعه تخت فولاد از بعد هنری نیز معرفی شود که شعر به عنوان یک ابزار اثرگذار دراین عرصه انتخاب شد گفت: برگزاری جشنواره ملی شعر تخت‌فولاد از دیگر رویدادهایی است که با استقبال خوبی از سوی شاعران سرتاسر کشور مواجه شده و ۹۸ اثر از شاعران در حوزه‌های مختلف به دبیرخانه جشنواره شعر تخت فولاد در چهار محور ارسال شد، اختتامیه این فراخوان ملی پنجشنبه هفته جاری با اعلام ۱۷ اثر برتر معرفی می‌شود.
وی تاکید کرد: ما در نظر داریم نگاه‌ها به تخت فولاد از نگاه قبرستانی خارج و به سمت نگاه گنجینه‌ای تغییر کند، که در این راستا در روزهای آغازین قبول مسئولیت، ۳۵۰ سنگ قبر غیرمجاز به لحاظ فرم و شکل در این مجموعه شناسایی شد.
مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد اصفهان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه سنگ‌های قبور مالکیت فردی دارد، نمی‌توانستیم به صورت مستقیم برای ساماندهی آنها ورود کنیم، در این خصوص دادستان و قوه قضائیه نیز همکاری کردند و در سال ۱۴۰۱، مجوز ساماندهی ۱۳۰ سنگ قبر را دریافت کردیم.
وی افزود: در حوزه میراث ملموس این فعالیت‌ها انجام شد، اما در حوزه میراث ناملموس مثل نذر شمع، نوع حجاری‌ها و..نیز اقداماتی را داشتیم، همچنین حفظ نقوش حیوانی، سنگ‌ها، آب تشت‌ها در دستور کار قرار گرفته است.
عمرانی با بیان اینکه حفظ داشته‌ها و میراث فرهنگی و هویتی تخت فولاد از اهداف اصلی است، خاطر نشان کرد: در این خصوص دانشگاه تهران با محوریت دکتر عربستانی وارد کار شده است.
وی تصریح کرد: در تخت فولاد اصفهان تنها آب انبار زنده شهری وجود دارد که در سال‌های اخیر از این آب انبار به دلیل استفاده از آبیاری پوشش گیاهی سطح منطقه و به جهت تردد کامیون‌ها، برای بحث آبیاری، صدمات و آسیب‌هایی به عرصه وارد شده بود، لذا با کمک شایانی که از سوی مدیر منطقه شش شهرداری و همچنین معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان صورت پذیرفت، امروزه در حاشیه تخت فولاد منبع تأمین آبی برای آبیاری پوشش گیاهی منطقه در نظر گرفته شد و بر این اساس تنها آب انبار زنده شهری در تخت فولاد دوباره احیا و به کاربرد اصلی خود بازگشت.
مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد اصفهان گفت: سعی کردیم برای احیا و رونق بیشتر آب انبار زنده شهری، گالری از اسناد هویتی زاینده رود را در این مکان به اکران عمومی بگذاریم.
وی با بیان اینکه خواناسازی تخت فولاد از دیگر اقدامات انجام شده است، شهر اصفهان مملو از گنجینه‌های تاریخی است در این راستا لازم بود تخت فولاد نیز به عنوان یک گنجینه ارزشمند تاریخی و فرهنگی در کنار دیگر گنجینه‌های شهر اصفهان خواناتر شود که در این راستا چند اقدام صورت گرفت.
عمرانی توضیح داد: در سال گذشته نخست تابلوهای هدایت مسیر منطقه‌ای به تعداد ۱۱۲ تابلو به زبان انگلیسی و فارسی نصب شد، همچنین تابلوهای هدایت مسیر شهری به سمت تخت فولاد که پیش از این هیچ تابلویی در سطح شهر وجود نداشت، به تعداد ۹ عدد نصب شده است، دومین اقدام در مسیر خوانا سازی تخت فولاد نشانه‌شناسی در تخت فولاد بود.
وی اذعان کرد: بر این اساس ۶۰۰ عناصر گردشگری زیارتی و تاریخی در تخت فولاد شناسایی شد و با هماهنگی مراکز و ارگان‌هایی چون حوزه علمیه اصفهان و دانشگاه هنر گزیده‌ای از معرفی شخصیت‌های آرمیده در این تخت فولاد تهیه و توسط تابلویی در کنار آنها نصب شده است تا گردشگر با حضور در این منطقه بتواند از محتواها استفاده کند.
مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد اصفهان باب یان اینکه تا مهرماه سال جاری همه عناصر شناسایی شده در تخت فولاد نشانه گذاری می‌شود؛ گفت: چهارمین اقدام تولید نقشه‌های گردشگر محور در تخت فولاد است که در این راستا پیمانکار و مشاورین انتخاب شده و کار مطالعاتی نیز صورت گرفته است و نقشه جامع گردشگری تخت فولاد تا تیرماه سال جاری آماده خواهد شد.
وی ادامه داد: ایجاد ایستگاه‌های ثابت هدایت گردشگر و زائر با عنوان اتاق‌های «میزبان» نیز در تخت فولاد ایجاد می‌شود که نخستین ایستگاه آن در تکیه بابا رکن الدین ایجاد شده، در این ایستگاه محصولات فرهنگی مرتبط با تخت فولاد به فروش می‌رسد و زائران و گردشگران را به نقاط هدف هدایت می‌شود.
به گردشگری فرد محور و به گردشگری گروهی در تخت فولاد معتقدیم
