نزدیک به دو دهه است که نمایشگاه گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان همه‌ساله در این شهر تاریخی برگزار و به‌واسطه آن فرصتی فراهمی می‌شود تا فعالان گردشگری و هنرمندان و صنعتگران هنرهای دستی و سنتی پهنه فرهنگی اصفهان در کنار سایر فعالان ایران‌زمین در این دو حوزه گردهم آمده و دستاوردهای خود را در معرض دید عموم قرار دهند.
با به پایان رسیدن دوازدهمین نمایشگاه تخصصی صنایع‌دستی و گردشگری و صنعت هتل داری اصفهان در مهرماه سال‌جاری برگی دیگر از دفتر گردشگری و هنرهای دستی و سنتی استان اصفهان ورق خورد.
برنامه‌ریزی برای برگزاری این نمایشگاه از اردیبهشت‌ماه و همزمان با کاهش نسبی شیوع ویروس کرونا آغاز شد، به‌گونه‌ای که با فروکش کردن حداقل شش نوبت شیوع موج‌های پیاپی این ویروس که در طی سه سال گذشته آسیب‌های زیادی را به این فعالان وارد کرده بود بر آن شدیم تا گامی هرچند اندک برای نجات دو صنعت ارزشمند هنرهای دستی و گردشگری استان برداریم و این در حالی بود که آمارها گویای بروز آسیب‌های جدی بر این دو حوزه بود به‌نحوی‌که گزارش‌های اداره‌کل کار، تعاون و امور اجتماعی استان حاکی از این بود که در طی ایام سال ۱۴۰۰ خورشیدی، فعالان حوزه کشاورزی، گردشگری و صنایع‌دستی بیشترین آسیب را از شیوع بیماری کرونا در پهنه استان اصفهان متحمل شده و این در حالی بود که تنگناهای اقتصادی ناشی از بروز تحریم‌های ناعادلانه باعث شده بود تا گام‌های حمایتی دولت آن‌چنان‌که بایسته است، نتواند خسارت‌های سنگین ناشی از بروز گسترده این بیماری جهانی را جبران کند.
بی‌تردید نمایشگاه ملی گردشگری و صنایع‌دستی اصفهان فرصتی مناسب و هدفی ارزشمند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار در این دو حوزه به شمار می‌رود، به‌گونه‌ای که در طی پنج روز برگزاری این نمایشگاه که اولین رخداد اجتماعی و فرهنگی در این دو حوزه پس از سه سال شیوع ویروس کرونا در استان به شمار می‌رفت، نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر فعال صنایع‌دستی استان و همچنین پنج هزار نفر از فعالان گردشگری استان فرصتی می‌یافتند تا فارغ از بسیاری از امور روزمره گردهم جمع شده و به بحث و تبادل‌نظر و انتقال تجارب به یکدیگر بپردازند، و این در حالی بود که در این نمایشگاه نزدیک به ۱۵ استان کشور در دو حوزه گردشگری و صنایع‌دستی مشارکت داشتند.
حال سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که درصورتی‌که بتوان این نمایشگاه را به‌صورت بین‌المللی برگزار کرد، آیا نمی‌توان با بهره‌گیری از تجارب جهانی به‌ویژه در بحث گردشگری ضمن پشت سر گذاردن آسیب‌های ناشی از کرونا با دست‌یابی به بازارهای جهانی به توسعه پایدار دست یافت؟
بی‌شک استان اصفهان به‌واسطه دارا بودن جذابیت‌های متعدد و گوناگون تاریخی، فرهنگی، هنری و طبیعی یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مقاصد گردشگران داخلی و خارجی کشور به‌شمار می‌رود و این در حالی است که این استان به این واسطه که در مرکز ایران واقع‌شده است، تقریباً از مرزهای کشور به دور است، لذا باید تلاش کرد با اندیشیدن تمهیدات و راه‌کارهای مؤثر بازار گردشگری این استان را بیش از گذشته رونق داد.
بی‌تردید تلاش در راستای ثبت نمایشگاه صنایع‌دستی و گردشگری اصفهان در تقویم گردشگری و و برگزاری آن به‌صورت جهانی گامی مهم برای معرفی جذابیت‌های این استان از منظر میراث‌فرهنگی، هنرهای دستی و سنتی و همچنین گونه‌های رو به رشد گردشگری به‌شمار می‌رود و این در حالی است که فعالیت بیش از ۲۰۰ هزار نفر در مجموعه‌های صنایع‌دستی و گردشگری اصفهان نشان‌دهنده این نکته است که درصد قابل‌توجهی از فعالان اقتصادی استان در این دو حوزه فعال هستند، به همین منظور ایده ثبت بین‌المللی نمایشگاه و برگزاری آن به‌صورت بین‌المللی به‌گونه‌ای که بتوان نه‌تنها از سایر نقاط ایران، بلکه همانند بسیاری از نمایشگاه‌های بین‌المللی با مشارکت سایر کشورها آن را برگزار کرد، در خلال برنامه‌ریزی برای برگزاری آن در اذهان برنامه ریزان خطور کرد.
در این راستا با توجه به احداث مجموعه جدید نمایشگاه بین‌المللی اصفهان در محور شرق این شهر تاریخی و همچنین وجود زیرساخت‌های ارزشمند گردشگری و تاریخی و همچنین وجهه بین‌المللی این شهر کهن و تاریخی به نظر می‌رسد برگزاری نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و صنایع‌دستی در پهنه فرهنگی اصفهان گریزناپذیر است.
در این میان پرداختن به توانمندی‌های اصفهان در زمینهٔ لزوم برگزاری بین‌المللی نمایشگاه گردشگری و صنایع‌دستی اصفهان خالی از لطف نیست.
پیشینه تاریخی چند هزارساله فلات مرکزی ایران.
ظهور و بروز عصر تمدن در این محدوده تاریخی در بیش از هفت هزار سال قبل.
شناسایی اولیه بیش از ۲۲ هزار اثر تاریخی در پهنه استان اصفهان.
ثبت ملی بیش از ۲ هزار اثر ملموس و ناملموس در پهنه استان.
ثبت جهانی ۹ اثر تاریخی ملموس و ناملموس در پهنه استان.
فعالیت بیش از ۲۰۰ هزار نفر فعال صنایع‌دستی در بیش از ۴۵۰۰ کارگاه و یک هزار فروشگاه صنایع‌دستی در استان.
فعالیت بیش از پنج هزار نفر فعال گردشگری در نزدیک به ۷۵۰ مجموعه خدمات رسان گردشگری در پهنه استان.
تلاش برای توسعه متوازن گردشگری در پهنه استان اصفهان در ۲۸ شهرستان استان در بیش از ۱۰۷ هزار کیلومترمربع وسعت.
امتداد ایام خشک‌سالی در فلات مرکزی ایران به مدت ۲ دهه و لزوم جایگزین کردن فعالیت اقتصادی نوین در استان به دلیل ایجاد محدودیت در دو حوزه کشاورزی و صنعت.
وجود زیرساخت‌های مناسب برای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی در استان به‌گونه‌ای که مجموعه جدید نمایشگاهی استان با بیش از هشت هزار متر فضای نمایشگاهی متصل‌به‌هم با استفاده از فناوری‌های نوین به مدت ۲ سال است که به بهره‌برداری رسیده است.
بی‌تردید برگزاری نمایشگاه صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان به‌صورت بین‌المللی گامی مهم به‌منظور بهبود شرایط اجتماعی و فرهنگی استان اصفهان به شمار رفته و از سوی دیگر با توجه به مرکزیت این استان، توسعه گردشگری برای اصفهان حتی می‌تواند سایر مناطق ایران ازجمله ۱۰ استان هم‌جوار اصفهان را نیز به‌صورت مستقیم در صورت یک برنامه‌ریزی منسجم تحت تأثیر قرار دهد.
علیرضا ایزدی؛ مشاور وزیر و مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان