مواد غذایی مانند شیر و فرآورده‌های لبنی، بادام زمینی، انجیر، ذرت، گوشت و ادویه‌جات ، می‌توانند در معرض آلودگی به آفلاتوکسین قرار بگیرند.

به گزارش پایگاه خبری طبیعت گردشگران منصوره سادات تقوی، دانشجو و پژوهشگر بهداشت و ایمنی مواد غذایی در نشست ترجمان و تبادل دانش در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، با بیان این که در سال‌های اخیر، نگرانی جهانی درباره ایمنی مواد غذایی افزایش یافته؛ گفت: آلودگی مواد غذایی و خوراک دام به مایکوتوکسین‌ها، که متابولیت‌های ثانویه قارچ‌ها هستند، یکی از عوامل اصلی ناامنی غذایی محسوب می‌شود.
این محقق ادامه داد: آفلاتوکسین‌ها گروهی از مایکوتوکسین‌ها هستند که توسط گونه‌های قارچی از جنس آسپرژیلوس، به‌ویژه آسپرژیلوس فلاووس و پارازیتیکوس، تولید می‌شوند. این ترکیبات سمی، جهش‌زا و سرطان‌زا می‌توانند محصولات کشاورزی و خوراک دام را آلوده کنند.
وی با اشاره به این نکته که تا بحال حدود ۲۰ نوع آفلاتوکسین شناسایی شده است که از نظر ایمنی مواد غذایی، سری‌های B، G و M بیشترین اهمیت را دارند؛ گفت: انسان‌ها از طریق مصرف مواد غذایی آلوده یا محصولات حیوانی حاصل از دام‌هایی که غذای آلوده مصرف کرده‌اند، در معرض این ترکیبات قرار می‌گیرند. همچنین، کشاورزان ممکن است از طریق تنفس و تماس پوستی با این سم آلوده شوند.
این دانشجو و پژوهشگر بهداشت و ایمنی مواد غذایی با تصریح اینکه آفلاتوکسین‌ها اثرات سمی متعددی دارند که از جمله آنها می‌توان به سرطان کبد، به‌ویژه در افرادی که مبتلا به هپاتیت B هستند؛ اشاره کرد و افزود: این سموم در طولانی‌مدت می‌توانند با تجمع در بدن، سیستم ایمنی را سرکوب کرده و به اندام‌های مختلف صدمه بزنند.
وی افزود: مواد غذایی مانند شیر و فرآورده‌های لبنی، بادام زمینی، انجیر، ذرت، گوشت و ادویه‌جات از جمله مواردی هستند که می‌توانند در معرض آلودگی به آفلاتوکسین قرار بگیرند.
تقوی عوامل محیطی نظیر دما و رطوبت بالا و مدیریت نادرست در کشت، برداشت و ذخیره‌سازی محصولات را افزایش خطر آلودگی به آفلاتوکسین موضوعی مهم دانست و تاکید کرد: آفلاتوکسین‌ها ترکیبات شیمیایی پایداری هستند که تنها در دماهای بسیار بالا (۲۳۷ تا ۳۰۶ درجه سانتی‌گراد) از بین می‌روند. بنابراین، نمی‌توان با پخت‌وپز معمولی آنها را حذف کرد و لازم است با استفاده از تکنیک‌های پیشگیرانه، از آلودگی محصولات به آفلاتوکسین جلوگیری شود.
این محقق سپس روش‌های حذف و کاهش آفلاتوکسین مورد بحث قرار داد و اظهارکرد: در این پژوهش، چهار روش نوین بررسی شد.
وی گفت: اولین روش، استفاده از اوزون به‌عنوان عنصری برای تخریب مایکوتوکسین‌ها بود. روش دوم، پلاسمای سرد است؛ این گاز یونیزه‌شده غنی از الکترون و رادیکال‌های آزاد، می‌تواند به آفلاتوکسین‌ها حمله کرده و آنها را از بین ببرد.
تقوی افزود: سومین روش، حذف بیولوژیک است که با محیط زیست سازگار بوده و کاربرد مناسبی دارد. همچنین بعنوان چهارمین روش در این مطالعه استفاده از جاذب‌های زیستی مورد بررسی قرار گرفت که از ترکیبات گیاهی مانند پوسته، هسته و ساقه گیاهان استفاده می‌کنند.
این پژوهشگر تاکید کرد: سازمان‌های نظارتی مانند سازمان غذا و دارو مسئول نظارت و رسیدگی به این موضوع هستند و لازم است اقدامات موثری برای کنترل آفلاتوکسین‌ها و افزایش ایمنی مواد غذایی انجام شود.